هُلند (به هلندی: Nederland (تلفظ: نـِیدِرلانت)) کشوری است کوچک از قلمروهای پادشاهی هلند در شمال غربی اروپا با شانزده و نیم میلیون جمعیت که بیشترشان مسیحیپروتستان هستند. جمعیت مسلمانان هلند نزدیک به یک میلیون نفر[1] است. پایتخت هلند شهر آمستردام است، اما به منظور تمرکززدایی بسیاری از وزارتخانهها و سفارتخانهها در شهر لاهه یا پیرامون آن مستقر شدهاند. هلند بخش اصلی و اروپایی پادشاهی هلند (به زبان هلندی: Koninkrijk der Nederlanden کُنینکرَیک دِر نِیدِرلاندِن) بشمار میرود که جزایری را در آمریکای مرکزی نیز شامل میشود. هلند از شرق با آلمان همسایهاست و از جنوب با بلژیک و از غرب نیز از طریق دریا با بریتانیا همجوار است. بندر روتردام دومین شهر بزرگ هلند است و از نظر مساحت و تعداد اسکلههایی که دارد، بزرگترین بندر اروپا نیز بهشمار میرود.
25 درصد از زمینهای کشور هلند پایینتر از سطح دریای آزاد قرار دارد و 21 درصد از جمعیت آن در این مناطق زندگی میکنند.
نام
حدود 50 درصد از زمینهای هلند نیز ارتفاعی کمتر از یک متر از سطح دریا دارد.[3] به این خاطر است که نام این کشور در زبان هلندی Nederland به معنی «سرزمین پست» (فروبوم) است و نامی که بسیاری زبانهای دیگر برای این کشور بهکار میبرند هم همین معنی را میدهد. هلند را در آلمانی Niederlande، در انگلیسی the Netherlands، در کرواتی Nizozemska، در فرانسوی Les Pays-Bas، در ایتالیایی Paesi Bassi، در فنلاندی Alankomaat و در اسپانیایی Países Bajos مینامند که همگی در این زبانها به معنی «سرزمین پست» است.
واژه هلند که در زبان فارسی و همچنین انگلیسی و عربی و بسیاری زبانهای دیگر برای این کشور بهکار میرود در اصل نام منطقهای از این کشور بوده (مقایسه شود: پارس/ایران) که برای اشاره همه کشور بهکار رفتهاست. واژه هلند Holland در زبان هلندی میانه به شکل holtland بود و معنی آن «سرزمین چوب» است.
اقتصاد[ویرایش]
تولید ناخالص داخلی هلند (نه تولید ملی) در سال 2006 بیش از پانصد میلیارد یورو بودهاست و نرخ رشد اقتصادی در همین سال نزدیک به 3 درصد بودهاست. رشد تورم در هلند از سال 2005 تا 2007 بطور میانگین حدود دو درصد گزارش شدهاست. نرخ بیکاری در دورهٔ مشابه حدود دو درصد بودهاست (400 هزار نفر و کمتر).
هلند در پرورش و تجارتِ گُل مقام اول را در جهان داراست. دامداری و کشاورزی نیز از پایههای اقتصاد هلند محسوب میشود. هلندیها علیرغم کوچکی کشورشان سهم بزرگی در تجارت و بانکداری جهانی دارند. ایالات متحدهٔ آمریکا یکی از بازارهای اصلی هلند است و کشورهای اتحادیه اروپا مهمترین شرکای تجاری آن هستند. بیش از نیمی از سهام شرکت نفتی- گازی شل را هلند در اختیار دارد و مابقی را بریتانیا. این شرکت که بخش هلندی آن به رویال داچ شل معروف است در زمینهٔ استخراج و تجارت نفت و گاز در سراسر جهان از جمله ایران فعالیت میکند. هلند خود نیز دارای ذخایر گاز طبیعی است و بخش از آن را صادر میکند. کشتی سازی و صنایع شیمیایی از دیگر صنایع مادر در هلند هستند. از شرکتهای بزرگ هلندی میتوان به فیلیپس (صنایع الکترونیک)،هاینکن (یکی از عمدهترین تولیدکنندگان آبجو در جهان) و (صنایع شیمیایی مانند آکزونوبل) اشاره کرد. واحد پول هلند پیش از تبدیل به یورو، فلورن یا گیلدر هلندی بود.
سیاست[ویرایش]
حکومت هلند پادشاهی مشروطهاست که در آن شاه یا ملکه نقش چندان تعیینکنندهای در سیاست ندارد و بیشتر نماد وحدت ملی است. در 30 آوریل 2013 میلادی، ملکه بئاتریکس از سمت خود کناره گیری کرد و پسرش ویلم الکساندر رسماً پادشاه کشور شد. پیش از ویلم الکساندر به مدت 120 سال زنان (ملکهها) بر هلند حکومت کردهاند.
دو مجلس نمایندگان در این کشور وجود دارد و حزب دارای بیشترین رأی در انتخابات پارلمانی نخستوزیر را برمیگزیند و دولت را تشکیل میدهد. او مهمترین مقام سیاسی کشور شناخته میشود. احزاب دموکرات مسیحی، سوسیال دموکرات (کار)، سوسیالیست، حزب سبزها و لیبرال از احزاب عمده در این کشور هستند. طی چند سال اخیر و بخصوص در انتخابات پارلمانی 2010 حزب آزادی (راست افراطی به رهبری خیرت ویلدرس) صندلیهای بیشتری در مجلس هلند بدست آورده و ممکن است در دولتِ آتی به رهبری لیبرالها VVD حضور داشته باشد. تعداد قابل توجهی از نمایندگان مجلس هلند را شهروندان مهاجر ترک تبار و مراکشیتبار تشکیل میدهند. از ایرانیان مقیم هلند نیز «فرح کریمی» به نمایندگی از حزب سبزها در مجلس هلند حضور داشتهاست.
جریانِ راستگرای افراطی در هلند از جمله به خاطر رشد تعداد مهاجران در این کشور، در دههٔ حاضر قدرت گرفت که نتیجهٔ آن ورود احزابی چون الپیاف (فهرست پیم فورتاین) به پارلمان و دولت بود. با کشته شدن پیم فُرتاین بدست یک هلندی، او و بعد حزب اش از صحنهٔ سیاست حذف شدند و خیرت ویلدرس با «حزب آزادی» طرفداران او را به سوی خود جلب کرد و وارد پارلمان شد. ویلدرز مخالفِ حضور مسلمانان در هلند است چرا که اسلام را یک تهدیدِ رو به گسترش میداند که باید جلوی آن را گرفت. قتل فیلمساز هلندی تئو فان خُخ (ون گوگ) توسط یک مراکشی در سال 2004 به حزبِ ضداسلامیِ ویلدرس کمک کرد تا وارد پارلمان بشوند.
در فروردین 1387 نمایش فیلم کوتاهی از خیرت ویلدرس بنام فتنه مخالفتهای زیادی در هلند و خارج از این کشور برانگیخت. او در این فیلم قرآن و مسلمانان را مروج خشونت میداند. نخستوزیر پیشین دولت هلند، یان پیتر بالکنِنده که از حزب دموکرات مسیحی است این فیلم را محکوم کرد. بر خلاف نگرانیها، مسلمانان هلند خشونتی علیه این فیلم نشان ندادند و از روشهای قانونی برای اعتراض به آن استفاده کردند. رسانههای دولتی هلند آگاهانه به مسلمانان میدان دادند تا مخالفتهایشان را ابراز کنند.
هلند عضو قدیمی اتحادیهٔ اروپا و همچنین عضو پیمان نظامی ناتو است. دولت هلند از حملهٔ آمریکا به افغانستان و عراق پشتیبانی کرد و هم اکنون در افغانستان نیرو دارد.
هلند همراه با بلژیک و لوکزامبورگ، بنِلوکس را تشکیل میدهند. این نام یک پیمان همکاری منطقهای بین این سه کشور است و از ترکیب نخستین حروف نام این کشورها ساخته شدهاست و این پیمان مادر پیمان اروپای یکپارچهاست.